Trokëllima e poetit

Nga Gazmend Kryeziu

Trokëllima e poetit është libri i dytë me poezi i poetit matjan Xhavit Gasa.

 Nuk është e rastësishme që në poezinë e poetit Xhavit Gasa të befasohesh nga ngjyrat e ndryshme të rimës,dhe vargut të lirë. Në brendësinë e tyre,do të gjesh filozofinë,e ndërthyer me dhimbjen e kalvarit të tij të gjatë. Pranë lumit të Matit do të masësh me hapa,bukuritë që vetë poeti Gasa i përshkruan me aq ndjenjë.Vargjet e tij kanë një frymë popullore,ato kanë një zgjatje dhe kohzgjatje tjetër.Ato i ngjajnë ngjyrave të ylberit,ku shpaloset aq bukur fantazia dhe forca. Atë donin ta rrënonin dhe shkatrronin shpirtërisht,por ngritja dhe rënia e tij, nuk do të ndodhte aq lehtë. Ai qëndroj i fortë duke i resistuar presionit. Kalvari i tij do ti ngjante atyre pikave të ujit,që të bien në kokë ngadalë,dhe të marrin jetën pa kuptuar asgjë. Po kjo nuk do të ndodhte me poetin e dhimbjes,se ai mbante me vete vlerat e një populli të pathyeshëm,nga një krahinë që edhe vetë historia shqiptare,ka krijuar një epos. Vullneti i tij është i paepur,vullnet që do ti rezistonte atij sistemi makabër.Është e dhimbshme fëmijëria e tij, pak migjeniane,po dhe aq e bukur. Ai e dashuronte jetën,por edhe e jetonte atë po aq bukur,edhe pse ne rrethana absurde. Ishte i çiltër,siç eshte edhe sot,i sinqerte dhe besnik. Çuditerisht besnikëria e tepërt,në atë kohë, do ti mbyllte rrugët poezise së tij të bukur.Por jo besnikërinë e tij ndaj poezisë Dukej e pakuptueshme,si shumë fenomene që në atë kohë ishin enigme.Ai vetë diçka parandjente,jo shume i sigurtë, se çfarë po ndodhte me pushtetaret dallkauke. Fati i tij kishte marrë një udhë tjetër.Shumë gjera i dukeshin të konsumuara, por gëzimi se poezitë e tij,do të dilnin në driten e botimit e kishin zhgënjyer. Gasa tek poezia gjente vetveten,artin e pakonsumueshem,gjente bukurite e natyrës,të njerzve,të kodeve,të vlerave kombëtare,veshjeve popullore,mirsisë dhe bujarisë,e një krahine me tradita të pasura dhe vlera të vecanta morale.Për një kohë të gjatë ai humbi në mugëtirën e një kohe kokëkëputur.Me poezinë muzën e tij të dashur,do të riniste vallen e tij të lënë përgjysmë,dhe ashtu vallzueshem do të ndjenin ngrohtësinë e njeri-tjetrit. Prandaj thonë më mirë vonë se kurrë.Vizioni i tij se një ditë do të ishte i lirë ,nuk zgjati shumë. Zenishti fshati i tij i lindjes,do të ishte burimi kryesor i frymzimit, kujtimet që ai mbante në gji,do ti shprehte aq bukur plot ndjenjë,në vargjet e tij të kulluara. Mesazhet e tij janë te kthjellta, ashtu si uji i matit,ato shprehin dashuri,dhimbje,përkushtim,dedikim dhe ndershmeri. Me po aq finese,poeti bën krahasimin e asaj kohe me globalizmin e sotëm,duke shprehur aq bukur madhështinë e fjalës. Gasa i këndon me shpirt vendlindjes,miqve, familjareve,fisit ,zakoneve dhe padrejtësive,që në vend ti bashkonin njerzit i perçanin ato. Në atë kohë të përbindshme,do të ndodhte lufta me e tmerrshme e një shoqërie njerzore<lufta e klasave>ku vëllezrit dhe motrat kishin frike nga hija e tyre. Krahina e Matit me bukuritë e sajë të rralla është vendlindja e pishtarit të parë të letrave dhe letërsisë shqipe PJETËR BUDI. Poeti Xhavit Gasa ndjehet krenar që është matjan, nga Mati i Pjetër Budit. Ndjehet krenar dhe flet me respekt për kolegët e tij matjanë tashmë shkrimtar dhe artistë të njohur në gjithë Shqipërinë, siç janë, Basir Bushkashi, Adivie Hoxha, Valentina Kurti, Fatmir Gjestila, Fatmir Neli, Qemal Cenaj Hamdi Hysuka, artisti i këngës matjane apo bilbil i Matit i mirnjohuri Esat Ruka e shumë të tjerë. Gurgullima e lumit te Matit do te ishte nje frymezim i pashtershem per poezite e Gasës.Mjeshtria e penes se tij,dashuria per njerzit,dhe vargjet, janë si meteore .Gasa adhuron shkrimet Poradecit dhe Agollit,dhe muzat e tyre mund te kenë te njejtën prejardhje.