Dienstag, 29. Mai 2012

Luan Rama - “Qiellin steril e përbuz rrufeja”


Luan Rama, Paris

“Qiellin steril e përbuz rrufeja”
Një e-mail nga Parisi për librin poetik “Engjëlli me virus H5N1” të autorit Petraq Risto 


 I dashur Petraq,

Mbrëmë mbarova librin tënd « Engjëlli me virus H5N1 » dhe ndjeva një dëshirë që të ulesha dhe të shkruaja poezi. Këtë lloj frymëzimi ta japin poetët e vërtetë, edhe kur nuk je poet, kur nuk jeton përditë me të, apo ke shkruar veçse ca poezi, me një fjalë kur je një pasionues i poezisë dhe jo lëvrues i saj.
Lexoja poezitë dhe më rishfaqeshe ti në ditët e universitetit, me hapat e nxituar në bulevardin e madh, ti që jetoje çdo ditë me poezinë. E pra, poezia kishte bërë goxha rrugë, kishte hapur rrugë të mëdha, të ëmbla dhe dehëse. Të përshëndes për këtë dhe gëzohem për këtë, sepse kështu ndodh kur poezia bëhet dhe pronë e të tjerëve... Sepse është bukur të thuash: « Dikush hedh kovat në pus / dhe çuditërisht / i mbushen me dritë/…”…se është dehëse të thuash: « me shegët që paturpësisht shkopsisin jelekët / të shfaqin inxhitë e tepërt/…se është sublime të thuash: « Mos ma prekni rrasën e varrit / të vjetër sa një gur mulliri ;/ bluan grurin poetik të njerëzimit /…sepse Witman-i që atëhere, kur ti mbaje në kokën e shtratit « Fije bari », kishte mbjellur një farë që vonë do të thoshte: « Witmani fton në banket gjithe poetët / të varfërit, të verbërit, dhe mbretërit /, …dhe ti ishe një nga të varfërit e pasur…
Ti që lumturoheshe me Lorkën e poezisë së vrarë për t’i thënë 30 vjet më vonë: « Ti ndjek gjurmët / e pulëbardhave në ranishte…/ harron e ngjitesh në qiell »,…sepse tek ty, ishte dhe është: « dhe zjarri, dhe tymi » i ekstazës ajrore të dashurisë,…ashtu siç me të drejtë do të thoje « ftoi i gjirit drithërohej në degë / nën degë drithërohesha unë »….
Kështu, duke lexuar poezitë e tua, m’u duk vetja djaloshar. Ngjisja dhe zbrisja shkallë poetike bashkë me flladin, bashkë me erën, ashtu si në poezitë e tua « Mali », « Dialog erotik » (veçanërisht strofa fundit), « Derdh parfum të bardhë », « Do ta blej një majë mali », « Hallelulja », « Koridori i pasqyrave 10 - Nëna », « Kënga 1- Dashuria », « Lojë me karafila në det », « Vrasja e Eskilit », « Kënga e engjëllit » (tek “Engjëlli me virus H5N1”), etj.
Herë-herë, fjala me ngjyrën, poezia me pikturën, ngjizen aq shumë, sa që bëjnë një festë të madhe pranverore! Ç’festë! Të lexosh një “sonatë” (“Dashuria”), dhe të përgjumesh, të flesh!..Atëherë ti vërtet beson kur poeti thotë: “Shikoj malet nga lart – libra të verbërish / lexohen vetëm nga të prekurit / më shumë se të gjallët, peshojnë të vdekurit”.
Para pak kohësh u mora me poezinë e Jean Cocteau dhe diku, në një intervistë të tij, ai i referohej “fatkeqëve” Rembo, Bodler dhe Verlen. Dhe thoshte se tek Bodler, “mjaftonte një varg-shkreptimë që ta merrte tërë poezinë për ta ngritur në qiell”. Ashtu ndodh dhe tek ti, na rrëmben dhe na çon në qiell. Atëhere unë dua t’i them Cocteau-së së vdekur me vargjet e tua në buzë : “merr një rreze e bëje litar / në ferrin njerëzor të zbresim”…Dhe atëhere Moxart do dëgjojmë, siç shkruan ti: « Një Moxart surealist shkruan rekuiem pëllumbash duke qeshur / mes pëllumbash vdes »…ashtu si në një imazh « Amadeus » ku « qiellin steril / e përbuz rrufeja »…


Marrë nga "Sofra poetike"

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen